มหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง เป็นสถาบันการศึกษาระดับอุดมศึกษาที่ตั้งอยู่ในภาคตะวันตก มีท้องถิ่นที่อยู่ในความรับผิดชอบในเขตจังหวัดราชบุรี และจังหวัดสมุทรสงคราม มหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง ได้มีบทบาทด้านต่าง ๆ ต่อท้องถิ่น โดยเฉพาะด้านการจัดการศึกษา ได้จัดการศึกษาระดับต่าง ๆ จนถึงระดับปริญญาตรีมายาวนาน ประกอบกับมหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง ได้มีนโยบายที่จะพัฒนาบุคคลของสถาบันในด้านคุณวุฒิการศึกษา และประสบการณ์ตลอดมา จึงเป็นหลักประกันได้ว่ามหาวิทยาลัยมีความพร้อมในการที่จะทำการเปิดสอนในระดับบัณฑิต เพื่อสนองความต้องการของท้องถิ่นได้อย่างมีประสิทธิภาพ ดังนั้นในช่วงต้นปีการศึกษา 2541 ซึ่งมหาวิทยาลัยยังมีสถานภาพเป็นสถาบันราชภัฏ อาศัยอำนาจตามความในมาตรา 7 แห่งพระราชบัญญัติสถาบันราชภัฏ พ.ศ. 2538 และข้อบังคับคณะกรรมการสภาสถาบันราชภัฏว่าด้วยการจัดการศึกษาเพื่อปวงชน พ.ศ. 2539 มหาวิทยาลัยจึงริเริ่มจัดให้มีโครงการจัดการศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา เพื่อจัดการเรียนการสอนระดับบัณฑิตศึกษา ในระยะแรกเปิดสอน หลักสูตรครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการบริหารการศึกษา และต่อมาได้เปิดสอนหลักสูตรประกาศนียบัตรบัณฑิตการจัดการ และการประเมินโครงการ หลักสูตรประกาศนียบัตรบัณฑิต สาชาวิชาชีพครู หลักสูตรประกาศนียบัตรบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา ในการดำเนินงานได้มีการจัดตั้งบัณฑิตวิทยาลัยเป็นหน่วยงานภายในโดยคณบดีบัณฑิตวิทยาลัยคนแรก คือ อาจารย์ ดร. ชาญชัย ยมดิษฐ์ ดำรงตำแหน่งในปีการศึกษา 2542 เป็นต้นมา บัณฑิตวิทยาลัยในสมัยนั้นได้ตระหนักถึงความรับผิดชอบการจัดการศึกษาในระดับบัณฑิตศึกษา จึงได้พัฒนาหลักสูตรระดับบัณฑิตศึกษาเพิ่มเติม ดังนี้ ปีการศึกษา 2544 เริ่มเปิดสอนหลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาสังคมศาสตร์เพื่อการพัฒนา ตั้งแต่วันที่ 22 มิถุนายน 2544 ปีการศึกษา 2545 เริ่มเปิดสอนหลักสูตรครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาหลักสูตรและ การสอน ตั้งแต่วันที่ 22 มิถุนายน 2545 ปีการศึกษา 2546 เริ่มเปิดสอนหลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชายุทธศาสตร์เพื่อการพัฒนา ในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2546 และหลักสูตรครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาวิจัยและประเมินผลการศึกษา ในภาคเรียนที่ 3 ปีการศึกษา 2546 ปีการศึกษา 2547 เริ่มเปิดสอนหลักสูตรบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต สาชาวิชาบริหารธุรกิจ (การจัดการทั่วไป) ในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2547 ต่อมาในปี พ.ศ. 2547 สถาบันราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง ได้ยกฐานะเป็นมหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึงตามพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยราชภัฏ พ.ศ. 2547 ได้มีการปรับโครงสร้าง การบริหารใหม่ให้บัณฑิตวิทยาลัยเป็นหน่วยงานภายในเรียกชื่อว่า “งานบัณฑิตศึกษา” สังกัดสำนักงานส่งเสริมวิชาการและงานทะเบียน โดยมีรองอธิการบดีฝ่ายวิชาการเป็นผู้กำกับดูแลงานบัณฑิตศึกษา และสภามหาวิทยาลัยได้ให้ความเห็นชอบการดำเนินงานตามที่ปรากฏในข้อบังคับของมหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึงว่าด้วยการจัดการศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา พ.ศ. 2549 และได้พัฒนาหลักสูตรเพิ่มเติมปีการศึกษา 2549 เริ่มเปิดสอนหลักสูตรครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการสอนภาษาอังกฤษในฐานะภาษาต่างประเทศ และหลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชามวยไทยศึกษา ในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2549 ปีการศึกษา 2550 เริ่มเปิดสอนหลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาสหวิทยาการเพื่อการพัฒนาท้องถิ่น ในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2550 ปีการศึกษา 2550 เริ่มเปิดสอนหลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชามวยไทยศึกษา ในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2550 จากการที่ได้ดำเนินภารกิจบัณฑิตศึกษา สังกัดสำนักงานส่งเสริมวิชาการและงานทะเบียนภายใต้การกำกับดูแลรองอธิการบดีฝ่ายวิชาการมาจนถึงปัจจุบัน เกิดความไม่คล่องตัวในการบริหารจัดการ ภาระงานได้ขยายตัวขึ้นเป็นจำนวนมาก ทั้งในด้านจำนวนนักศึกษา หลักสูตร งบประมาณ ปริมาณงานด้านวิชาการ ตลอดจนต้องมีการควบคุมคุณภาพการศึกษาให้เป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐาน ซึ่งจากการศึกษา พบว่า จึงเห็นควรยกระดับโครงการบัณฑิตศึกษาในปัจจุบันให้เป็นหน่วยงานภายในมหาวิทยาลัย มีฐานะเทียบเท่าคณะ เรียกหน่วยงานว่า “บัณฑิตวิทยาลัย” เป็นหน่วยงานกำกับมาตรฐานสนับสนุนและอำนวยการการจัดการศึกษาบัณฑิตศึกษาของมหาวิทยาลัยฯ ดำเนินการจัดการศึกษา และบริหารงานตามนโยบายและความเห็นชอบของคณะกรรมการบัณฑิตศึกษา โดยประสานงานกับคณะ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องให้เป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐานหลักสูตร ระดับบัณฑิตศึกษา พ.ศ. 2548 และข้อบังคับมหาวิทยาลัยว่าด้วยการจัดการศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา เพื่อเป็นหลักประกันเบื้องต้นที่แต่ละหลักสูตรจะสามารถจัดการเรียนการสอนระดับบัณฑิตศึกษาได้อย่างมีคุณภาพ